محمد حاتمی درباره فیلمنامه سریال «یاور» و انتقادهایی که درباره آن مطرح شد، به طرح این پرسش پرداخت، «آدمی که ۸۰ سالش است درد جوان های الان را می‌داند؟»؛ او تصریح کرد: در سریال‌ها و فیلم‌های خارج از ایران اگر نگاه کنید امکان ندارد یک نفر کار را نوشته باشد. گروه کار را می‌نویسد. آدمی که ۸۰ سالش است درد جوان‌های الان را می‌داند؟ نسل‌های بعدی را می داند؟ نمی داند.این دوره را گذرانده است اما با شیوه خودش. شبنم فرشادجو هم تصریح کرد: من جزو منتقدان نگاه سریال «یاور» به زنان هستم و برخی سکانس‌ها بود که حتی دعوایم می‌شد و دلم می‌خواست با نویسنده کار صحبت کنم.
به گزارش ایسنا، بازیگر نقش جمال در سریال «یاور» همچنین تاکید کرد: اگر سه یا چهار نویسنده باشند که همه جا باب است، هم می توانند جنسیت را مورد نظر قرار بدهند هم ساختار را درست کنند. نوع گویش را درست کنند و زمانه را در نظر بگیرند.
محمد حاتمی که در برنامه سریالیست حاضر شده بود، درباره انتقادهای مطرح شده نسبت به سریال «یاور» به دلیل شباهت با سریال «ستایش» گفت: چون یک تیم هر دو این سریال‌ها را کار کرده است؛ یعنی سعید مطلبی به عنوان نویسنده و آرمان زرین کوب به عنوان تهیه کننده و سعید سلطانی به عنوان کارگردان؛ بنابراین وقتی سریال «یاور» را می‌بینیم اولین چیزی که به ذهن متبادر می شود همین است. نوع و جنس دیالوگها، ارتباط خانوادگی، اتفاقاتی که می‌افتد همه و همه این موضوع را به ذهن متبادر می کند. ولی من در مورد این موضوع قضاوت نمی کنم و نظر نمی دهم.
او افزود: مردم باید در این زمینه نظر بدهند. من نقش خودم را به عنوان یک کاراکتر در بافت داستان در سریال «ستایش» ندیدم، یا اگر بوده است جنس دیگری بوده است. نمی توانم بگویم من همان را بازی می کنم. مسئله قبول کردن یا رد کردن شباهت سریال «یاور» با سریال «ستایش» نیست. این چیزی بوده است که نویسنده نوشته و کارگردان دوست داشته و اجرایش کرده است.
حاتمی یادآور شد: من صاحب کار نیستم و نمی توانم قضاوت کنم، من چون «ستایش» را مرور کردم در واقع می توانم این طور تفسیر داشته باشم که بازیگر نقش یاور اینقدر در این سریال استادانه نقش‌ها را بازی کرده است که هم نویسنده و هم کارگردان را ترغیب کرده است. ولی به هرحال می‌خواهم بگویم جزییاتی در آن وجود داشت که با بقیه کاملا متفاوت بود. شما ستایش ۱ ، ۲ و ۳ را ببینید. در سریال «یاور» وضعیت شکل دیگری است.
این بازیگر درباره خلق نقش‌های مردان سلطه‌گر در مجموعه های تلویزیونی ایرانی و اینکه چقدر مورد قبول مردم قرار می گیرند، تاکید کرد: بحثی وجود دارد؛ جامعه امروز ما با ۲۰ سال و ۳۰ سال پیش متفاوت شده است. حضور زن در خانواده اول و بعد در جامعه شکل دیگری پیدا کرده است، هم به لحاظ اندیشه و هم به لحاظ حضور در جامعه ای که دوشادوش مردان هستند؛ اظهار نظر می کنند، مدیریت می کنند و … همه اینها وجود دارد. اما نسل قبل از بین نرفته است. نسل قبل هست. پدربزرگان و مادربزرگ ها و مادران ما هستند.
وی در عین حال با بیان اینکه نوع نگرش «یاور» نسبت به زنان قابل قبول نیست، تاکید کرد: من نمی خواهم موضع گیری خاصی بکنم، جامعیت قضیه را می گویم. همین مثالی که زدم، من نمی توانم منکر پدربزرگ و پدرخودم شوم، آنها با این تفکر هستند. پدری که همیشه برای همه تصمیم می گرفت و می گفت همین ولاغیر باید باشد. پسری که بلااستثنا اطاعت می کرد. حتی اگر اتفاقات آنچنانی در خانواده برایش می افتاد، الگو نیست و نمونه نوعی را در این سریال نشان می دهیم.
حاتمی در بخش دیگری تصریح کرد: وقتی ما برای تولید یک کار هزینه می‌گذاریم و اسمش را مناسبت می گذاریم و وقتی این مناسبت می شود ایام ماه مبارک رمضان، شب هایی که همه کنار هم هستند، چرا باید اینقدر عجله وجود داشته باشد؟ چرا باید برای ساخت یک کار به روز ضبط و پخش کنیم؟ نگران این باشیم که مبادا زمانمان کم شود و کار نرسد؟
او خاطرنشان کرد: من رُل‌هایی را بازی کرده‌ام که ما یک ماه مثل تئاتر تمرین کرده‌ایم. کار سینمایی بوده است و یک ماه مثل تئاتر تمرین بازی کرده‌ایم و بعد رفته‌ایم برای فیلمبرداری. وقتی فرصت وجود دارد همه عوامل می‌آیند و مشکلات و چاله چوله‌ها را می‌فهمند. باگ ها را می فهمند.
حاتمی بیان کرد: من پشت صحنه به یکی از دوستان گفتم. اگر درباره متن از من سوالی شود نمی‌توانم جوابی بدهم. به دلیل اینکه کار نویسنده دارد. در مورد کارگردانی آقای سعید سلطانی به هر حال کسی است که سال‌های سال بیننده‌ها را با خود همراه کرده است، هنوز هم اینطور است. در حوزه بازی اگر از من سوال شود می توانم پاسخ بدهم. الان مگر اینکه تئاتر خاصی باشد که پهلو به مونولوگ گویی بزند و دیالوگ های بلند داشته باشد. در تئاترهایی که الان کار می‌شود ارتباطات بسیار به‌روز است. کارها هم جنس آدم هایی هستند که الان وجود دارند. کسی زیاد حرف نمی زند. کسی لال مطلق نیست.
وی ادامه داد: نمی شود مقایسه کرد. این جنس نوشتاری آقای مطلبی است. من نمی توانم بگویم این را قبول دارم یا ندارم. چون من در این کار بازی کردم. من همه متن را نخوانده بودم چون مثل خیلی از سریال های دیگر همه متن نوشته نشده بود. منحنی شخصیتی خودم را می دانستم و با علم به این قضیه قرارداد بستم و بازی کردم.
او بیان کرد: من نمی خواهم بگویم این مدل تفکر را قبول دارم یا ندارم. می خواهم بگویم جنس قلم سعید مطلبی اینگونه است. درباره کارگردانی هم آقای سلطانی باید نظر بدهند. ولی اصولا خود من اعتقاد دارم نسلی از ما که هنوز هم وجود دارند همینطور هستند. در خانواده خودم هم شاهدش بوده ام. آدمی که حرف می زد و حرف می زد و حرف می زد و ما فقط به خاطر احترام یا رودربایستی یا هرچیز دیگری که پشت این قضیه بود فقط می گفتیم بله چشم. بعد می آمدیم در بین خودمان که نسل جوان تر بودیم می گفتیم این چه طرز حرف زدن است. چرا با ما اینطور برخورد می کند. ولی وجود داشته است.
شبنم فرشادجو: منتقد نگاه نویسنده یاور هستم
شبنم فرشادجو، دیگر بازیگر «یاور» هم با حضور در برنامه «سریالیست» ناگفته هایی از بازی در سریال پرحاشیهای که با نوع نگاهش به زنان جنجالی شد بیان و به این سریال حمله کرد!
شبنم فرشادجو بازیگر نقش نسرین در ابتدا درباره انتقاداتی که به این سریال به دلیل شباهت با سریال «ستایش» وارد بود، گفت: من سریال «ستایش» را ندیدم. ولی مهم ترین نقدی که به سریال ما وارد بود به خاطر متن بود و زن ستیزی که در آن وجود داشت. این نقدی بود که شد و من هم با آن موافق هستم. من طرفداران بانوان و جزو مخالفان این نوع متن بودم. من حتی یک سکانس از سریال «ستایش» را ندیدم و نمی توانم نظر بدهم.
او همچنین در ادامه درباره ایرادات محتوایی وارده به متن این سریال در زمینه حضور زنان و انفعالی که دارند، توضیح داد: متاسفانه باید اقرار کنم بدون خواندن فیلمنامه قرارداد بستم و به گروه اعتماد کردم. درباره نقش پرسیدم و دیدم خانم خانواده است. ۵ یا ۶ خط برایم توضیح دادند و من گفتم قرارداد می بندم. گروه یک و دو داشتند فیلمبرداری می کردند که من اضافه شدم. همه نقش ها قراردادشان را بسته بودند. حالا نمی دانم به چه علتی هنوز بازیگر این نقش پیدا نشده بود. گفتم فیلمنامه ها را برایم به خانه بفرستید. قرارداد بستم و رفتم خانه و شروع به خواندن کردم. خودم جزو مخالفان و منتقد به شدت سخت نسبت به نوع نگاه آقای مطلبی به زنان هستم.
فرشادجو تاکید کرد: من جزو منتقدان هستم و برخی سکانس ها بود که حتی دعوایم می شد و دلم می خواست با نویسنده کار صحبت کنم. فقط توانستم به امید آقای سلطانی نازنین که خیلی دوستشان دارم و به نظرم کارگردان صبور و بی نظیری هستند کوتاه بیایم و کار کنم. یاد سریال «پدرسالار» افتادم که دهه ۷۰ پخش می شد و من آن زمان دبیرستانی بودم. کمند امیرسلیمانی به عنوان عروس آمد و عصیان کرد و سیستم عوض شد. من را یاد آن سریال انداخت که چنین پدر سلطه‌گری داشت. ولی آن برای ۳۰ سال پیش است.
این بازیگر تصریح کرد: من با حرف های منتقد برنامه درباره کلیشه ای بودن و مردسالار بودن این سریال موافق هستم. به نظرم همه چیز را نباید گردن زمان انداخت. به هر حال نویسنده این را نوشته بوده است. چند قسمت آماده بوده است. من ۲۴ قسمت را خواندم و آماده بود. یک زمانی بوده نویسنده نشسته و این را نوشته است.
وی در واکنش به بازیگر نقش مقابلش که در این گفتگو، کمبود زمان را عامل ضعف سریال خوانده بود، اذعان کرد: خیلی برایم عجیب است که آقای حاتمی از کمبود زمان صحبت می کنند. به هر حال وقت بوده که رسیدگی شود چطور می شود یک زن در این نقش ظاهر شود!؟ زنی که طبق گفته خودشان لیسانس دارد. حالا بچه دار شده و یک کمی احمق به نظر می رسد. بعد کاملا منفعل است و باید گذشت کند و ببخشد و هرچه مادرشوهرش می گوید همان را گوش بدهد. خانم سعیدی هم ناراحت بودند. همه خانم ها در این کار ناراحت بودند.
فرشادجو در ادامه توضیح داد: خیلی زیاد افرادی که در این کار مسن تربودند متلکم وحده بودند. خانم سعیدی و آقای ارجمند خودشان هم ناراضی بودند از این قضیه که چقدر نصیحتش کنم. نسرین چه کرده بود که باید اینقدر نصیحت می شنید؟ حوصله اش را دارم؟ یک زن ۴۰ ساله که بچه های ۲۰ ساله دارد. می خواهد داماد دار شود وحالا باید بنشیند نصیحت مادرشوهرش را بشنود. واقعا نداریم. فکر نمی کنم حتی در روستاها و شهرستان های ما این اتفاق بیفتد.
وی درباره متلکم وحده بودن کاراکترهای مادر و پدر یادآور شد: واقعا ما یک جاهایی بعد از ۷ صفحه جمله سرناهار و شام، فقط می گفتیم بله آقا جون چشم آقا جون! نمی دانم روی چه حسابی این متن نوشته شده بود. هربار هم خواستم با آقای نویسنده صحبت کنم به خاطر کرونا پشت یک دیوارهایی بودند و هیچ وقت تشریف نیاوردند. تا روز سوم چهارم پخش که آمدند و گفتند خسته نباشید. خیلی خوب بود. همین!
این بازیگر بیان کرد: سکانسی بود که من با مادرشوهرم نشسته ام تا به روز شوم و شوهرم من را بپسندد و نادم و پشیمان باشد! ما در این صحنه ژورنال نگاه می کردیم و من به کارگردان گفتم آقای سلطانی چه کسی الان ژورنال نگاه می کند! مجله خیاطی کسی نگاه نمی کند! الان اپلیکیشنی هست و در آن نگاه می کنی. ژورنال برای این دوره نیست. این سریال را آقای مطلبی دهه هفتاد نوشته است؟ من هنوز هم نمی دانم. شاید طرح برای قبل بوده است و بعدا تصویب شده است.
بازیگر نقش نسرین در سریال «یاور» گفت: به نظرم باید نویسنده های جوان برای نوشتن بیایند و از متن های آنها استفاده شود. یک نگاه درست تری و به روزتری نسبت به زنان داشته باشند. اگر آقای مطلبی کار دیگری بنویسند نخوانده بازی نمی کنم. نویسنده جوان و پر از انرژی بیاید. نگاه درست تر و واقع بینانه تر و منطقی تری داشته باشد. ما توقع زیادی نداریم.
سری جدید «سریالیست» به تهیه‌کنندگی محمد باریکانی و مجتبی فرجی و با اجرای پدرام کریمی کاری است از گروه تاریخ، فرهنگ و هنر شبکه یک که پنجشنبه هر هفته ساعت ۲۳:۱۵ روی آنتن شبکه یک سیما می رود.